وضعیت بهرهبرداری از ظرفیت در شرکتهای آهن و فولاد اوکراین پس از جنگ
به گزارش فولاد نیوز، در سال ۲۰۲۵، بخش آهن و فولاد اوکراین همچنان با چالشهای جدی ناشی از شرایط جنگی و بیثباتی اقتصادی مواجه است. در نتیجه، شرکتهای اصلی این بخش سطوح متفاوتی از بهرهبرداری از ظرفیت تولید را نشان میدهند که بازتابی از تأثیر عوامل خارجی و همچنین سازگاری شرکتها با واقعیتهای جدید بازار […]
به گزارش فولاد نیوز، در سال ۲۰۲۵، بخش آهن و فولاد اوکراین همچنان با چالشهای جدی ناشی از شرایط جنگی و بیثباتی اقتصادی مواجه است. در نتیجه، شرکتهای اصلی این بخش سطوح متفاوتی از بهرهبرداری از ظرفیت تولید را نشان میدهند که بازتابی از تأثیر عوامل خارجی و همچنین سازگاری شرکتها با واقعیتهای جدید بازار است.
مرکز GMK میزان بهرهبرداری از ظرفیت شرکتها در بخشهای مختلف مجتمع آهن و فولاد را بر اساس آمار تولید سال ۲۰۲۴ و ششماهه نخست سال جاری ارزیابی کرده است.
شرکتهای معدنی و فرآوری
تا پایان سال ۲۰۲۴، شرکتهای معدنی و فرآوری اوکراین بسته به شرایط هر شرکت، با سطوح مختلفی از ظرفیت فعالیت میکردند. شرکتهای گروه متاینوست (Metinvest) – شامل شرکتهای معدنی و فرآوری شمالی و مرکزی – تقریباً با ظرفیت کامل (نزدیک به ۱۰۰ درصد) فعالیت داشتند. در حالی که شرکتهای معدنی و فرآوری جنوبی و اینگولتس به دلیل سودآوری پایین و فشار عوامل داخلی برای مدت طولانی غیرفعال بودند. برآوردهای مرکز GMK نشان میدهد که میانگین بهرهبرداری از ظرفیت داراییهای معدنی گروه متاینوست در سال ۲۰۲۴ و نیمه اول سال ۲۰۲۵ حدود ۵۲ درصد بوده است.
شرکت معدنی و فرآوری پولتاوا وابسته به گروه فرکسپو (Ferrexpo) در ماه مه امسال دو خط از سه خط تولید گندله خود را به دلیل عدم بازپرداخت مالیات بر ارزش افزوده برای محصولات صادراتی متوقف کرد. فرکسپو در نبود بازپرداخت مالیاتی، قصد داشت تولید را تا ۲۵ درصد ظرفیت کامل کاهش دهد، اما با این حال، شرکت توانست نرخ بهرهبرداری نسبتاً بالایی را حفظ کند – ۵۷ درصد بر اساس نتایج سال گذشته و نیمه اول سال جاری.
بخش معدنی شرکت آرسلورمیتال کییف (ArcelorMittal Kryvyi Rih) در سال گذشته با ظرفیت ۷۴ درصد فعالیت داشت، در حالی که شرکت سوخا بالکا (Sukha Balka) وابسته به گروه دیسیاچ (DCH) تنها با حدود ۳۷ درصد ظرفیت فعالیت میکرد. در همین حال، شرکت معدنی آهن Kryvyi Rih (KZRK) از مارس ۲۰۲۵ به دلیل نبود بازار فروش و تقاضا برای محصولاتش، و همچنین عدم بازپرداخت مالیات بر ارزش افزوده، غیرفعال مانده است.
کارخانههای فولادسازی
میانگین نرخ بهرهبرداری از ظرفیت کارخانههای فولادسازی در نیمه اول سال جاری حدود ۴۵ درصد بوده (در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۴ معادل ۴۶ درصد بوده است). با این حال، عملکرد کارخانههای مختلف بسته به وضعیت مالی-اقتصادی و شرایط بازار، تفاوت زیادی دارد.
به عنوان مثال، میانگین بهرهبرداری از ظرفیت در کارخانه کامستال (Kametstal) در سال ۲۰۲۴ و نیمه اول ۲۰۲۵ حدود ۶۱ درصد بوده و در کارخانه زاپوریژستال (Zaporizhstal) حدود ۷۴ درصد. کارخانه اینترپایپ استیل (Interpipe Steel) نیز در همین دوره با میانگین بهرهبرداری ۶۵.۶ درصدی فعالیت داشته است.
در سال گذشته، کارخانه آرسلورمیتال کییف تنها با ۲۷.۵ درصد ظرفیت تولید فولاد خام خود فعالیت کرده است. کارخانه فولاد دنیپرو (Dnipro) نیز تنها بخش نورد خود را با حداقل ظرفیت و بر اساس سفارشات موجود فعال نگه داشته است. نرخ بهرهبرداری این کارخانه از ۴ درصد فراتر نمیرود.
کارخانههای فروآلیاژ
وضعیت بخش فروآلیاژ پس از آغاز تهاجم تمامعیار به شدت رو به وخامت گذاشت. در پایان سال ۲۰۲۳، تولیدکنندگان اصلی – کارخانه فروآلیاژ زاپوریژستال و کارخانه فروآلیاژ نیکوپول، به دلیل قیمت بالای برق و نزدیکی به خطوط مقدم، تولید خود را متوقف کردند. با این حال، از سهماهه دوم سال ۲۰۲۴ این کارخانهها دوباره فعالیت خود را از سر گرفتند و به تدریج تولید را افزایش دادند. به همین دلیل، در سال گذشته بهرهبرداری از ظرفیت کارخانههای فروآلیاژ بسیار پایین بود و از ۸–۹ درصد فراتر نمیرفت، اما در سال ۲۰۲۵ تا حدودی بهبود یافته است.
شرکتهای معدنی پوکرووسک (Pokrovsk) و مارهانتس (Marhanets) در حال حاضر فعالیت معدنی ندارند، اگرچه کارخانههای آگلومراسیون میتوانند مواد اولیه را در مقادیر کم پردازش کنند.
کارخانههای ککسازی
کارخانه زاپوریژستال در حال حاضر با حدود ۵۴ درصد ظرفیت فعالیت دارد، در حالی که کارخانه DMZ تصمیم به توقف کامل تولید کک گرفته است.
دلایل بهرهبرداری پایین از ظرفیت
عوامل کلی زیر تأثیر زیادی بر سطح بهرهبرداری تولید و به طور کلی بر نحوه فعالیت شرکتهای معدنی و متالورژی دارند:
* ریسکهای امنیتی بالا؛
* افزایش مداوم قیمت منابع انرژی و تعرفهها (برق، گاز)؛
* تعرفههای بالای لجستیکی؛
* کمبود شدید نیروی انسانی؛
* جنگهای تجاری جهانی که بهطور منفی بر تقاضای خارجی تأثیر میگذارند و غیره.
در چنین شرایطی، محرکهای قابلتوجهی برای رشد اقتصادی اوکراین وجود ندارد و تصمیمات دولت برای تحریک فعالیت اقتصادی نیز تقریباً هیچ تأثیر مثبتی بر سطح بهرهبرداری از ظرفیت تولید در بخش آهن و فولاد ندارند.