قیمت نیکل چگونه از افت قیمت جهانی نجات پیدا می‌کند؟/ قیمت نیکل در سال 2024 به پایین‌ترین حد خود در چهار سال گذشته رسید
به گزارش فولاد نیوز، قیمت نیکل در پایان معاملات سال 2024 به پایین‌ترین حد خود در چهار سال گذشته رسید؛ معکوس شدن قابل توجهی برای فلزی که در سال 2022 تا حدی رشد کرد که تقریباً بورس فلزات لندن (LME) را شکست.
این داستان طوفان و افول نیکل هیچ راز پیچیده‌ای ندارد. اندونزی با تولید بیش از حد نیکل به اندازه‌ای که بازار قادر به جذب آن نباشد، باعث سقوط قیمت‌ها شده و اثرات آن بر روی سایر تولیدکنندگان جهان باقی مانده است.
آینده بازار نیکل در سال جاری بستگی به این دارد که آیا جاکارتا می‌تواند از افراط در بخش نیکل خود جلوگیری کند و عرضه را با تقاضا بیشتر هماهنگ کند یا خیر.
علائم مثبت وجود دارند
وزارت معادن اندونزی برنامه دارد تا سهمیه استخراج نیکل را از 240 میلیون تن به 200 میلیون تن در سال جاری کاهش دهد. این خبر باعث شد تا قیمت نیکل کمی بهبود یابد؛ قیمت نیکل سه‌ماهه بورس فلزات لندن (LME) از ابتدای ژانویه 3 درصد افزایش یافت. این که آیا این افزایش کافی خواهد بود تا بهبودی مستمر را به همراه داشته باشد، هنوز مشخص نیست.
ظهور اندونزی به عنوان تولیدکننده اصلی نیکل در جهان
در طول دهه گذشته، اندونزی به بزرگ‌ترین تولیدکننده نیکل جهان تبدیل شده است. طبق آمار دفتر جهانی آمار فلزات، تولید استخراجی نیکل این کشور از 358 هزار تن در سال 2017 به 2.2 میلیون تن در سال 2023 رسید. تأمین نیکل اندونزی در سال 2023 معادل بیش از نیمی از تقاضای جهانی بود.
ابتدا این سیل عرضه نیکل به بازار در بخش کلاس II نیکل به‌ویژه در قالب ورودی‌های استیل ضد زنگ مانند نیکل پیگ آهن وارد شد. اما در دو سال گذشته و پس از آنکه اپراتورهای چینی، فناوری تبدیل منابع نسبتا کم‌عیار نیکل اندونزی به محصولات کلاس I با خلوص بالا مانند سولفات و فلزات تصفیه‌شده را آموختند، این روند تغییر کرد.
انقلاب در فرآوری نیکل باعث شد تا مازاد بازار از سایه‌های کلاس II به دنیای بسیار آشکار معاملات در بورس‌های فلزی منتقل شود.
افزایش موجودی‌ها
از زمان بحران نیکل در سال 2022، بورس فلزات لندن (LME) پنج برند چینی و یک برند اندونزیایی از نیکل تصفیه‌شده را فهرست کرده است. این تأثیر به وضوح در افزایش موجودی‌های LME قابل مشاهده است.
یکی از دلایل افزایش قیمت نیکل در مارس 2022 کاهش موجودی‌های کم بورس بود که این روند در نیمه اول 2023 ادامه داشت و برای اولین بار از سال 2007 موجودی زیر 40 هزار تن رسید.
موجودی‌های LME از آن زمان تا پایان دسامبر 2024 به 172,206 تن افزایش یافت که ناشی از تحویل‌های چین و اندونزی بود.
تا آگوست 2023 هیچ نیکل چینی در سیستم ذخیره‌سازی LME وجود نداشت. اما تا پایان دسامبر 2024 حدود 70 هزار تن نیکل چینی وارد این سیستم شده که معادل 47 درصد از موجودی‌های در حال ضمانت است. اولین فلز اندونزیایی در ژوئیه سال گذشته وارد شد و تا پایان دسامبر به بیش از 7 هزار تن رسید.
موجودی‌های ثبت‌شده LME تنها بخشی از تصویر کلی موجودی‌ها هستند. موجودی‌های غیرضمانت‌شده LME نیز افزایش یافته‌اند، در حالی که موجودی‌های بورس آتی شانگهای به بالاترین سطح پنج‌ساله خود یعنی 35,327 تن رسیده است.
مجموع موجودی‌های بورس‌ها تا پایان نوامبر 2023 به حدود 230 هزار تن رسید که بالاترین سطح از سال 2021 بود.
این خبر خوبی برای هر دو بورس است. افزایش نقدینگی فیزیکی به بازگرداندن اعتماد به هر دو بازار کمک کرده و موجب بهبود حجم معاملات پس از افت شدید فعالیت‌ها در پی بحران نیکل 2022 شده است.
اما این خبر خوبی برای کسانی که در خارج از اندونزی و چین در صنعت تولید نیکل فعالیت دارند، نیست. افزایش موجودی‌ها باعث کاهش بیشتر قیمت‌ها شده است.
تقاضای باتری‌ها کاهش یافته است
با همه این موارد تقاضا برای نیکل سقوط نکرده است. بخش استیل ضد زنگ که هنوز بزرگ‌ترین سهم از مصرف نیکل را به خود اختصاص می‌دهد، در سال 2024 عملکرد خوبی داشت. طبق آمار انجمن جهانی فولاد ضد زنگ (worldstainless)، تولید جهانی کوره‌های ذوب در نیمه اول سال گذشته 6.3 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت.
اما مصرف نیکل در باتری‌های خودروهای برقی (EV) کمتر از حد انتظار بوده است. اگرچه فروش جهانی خودروهای برقی در سال 2025 به میزان 25 درصد افزایش یافت، اما بیشتر این رشد از چین بوده است، جایی که شرکت‌های خودروسازی به‌طور فزاینده‌ای به سمت شیمی باتری‌های غیر نیکل مانند لیتیوم-آهن-فسفات تغییر می‌دهند.
شرکت‌های خودروسازی غربی همچنان از نیکل در باتری‌های خود استفاده می‌کنند، اما فروش خودروهای برقی در آمریکای شمالی تنها 9 درصد و در اروپا 3 درصد کاهش یافته است.
علاوه بر این، خریداران خودرو در اروپا و چین ترجیح می‌دهند به جای مدل‌های کاملاً برقی، خودروهای هیبریدی را انتخاب کنند که به باتری‌های کوچک‌تری نیاز دارند.
پژوهشگران تخمین می‌زنند که میانگین جهانی نیکل استفاده‌شده در هر باتری خودرو در نوامبر 2024، 12.6 کیلوگرم بوده که 16 درصد نسبت به نوامبر 2023 کاهش یافته است.
اگرچه انتظار می‌رود فروش خودروهای برقی در اروپا امسال با اجرای قوانین سخت‌گیرانه‌تر آلایندگی بهبود یابد، فروش در آمریکای شمالی با چالش کاهش برنامه‌های یارانه‌ای خودروهای برقی از سوی دولت ترامپ مواجه است.
تسلط در عرضه زمینه‌ای برای تسلط بر قیمت نیکل؟
اندونزی آشکارا تمایل دارد تا تسلط خود در عرضه نیکل را به تسلط بر قیمت‌ها تبدیل کند. این کشور اکنون قدرت لازم را برای این کار دارد. سؤال اصلی برای بازار نیکل این است که اندونزی چگونه از این قدرت خود استفاده خواهد کرد.
کاهش سهمیه‌های استخراج امسال نشان می‌دهد که جاکارتا می‌داند قیمت‌ها حتی برای برخی از تولیدکنندگان خود نیز بیش از حد کاهش یافته است.
کلید موفقیت در این کار تنظیم نرخ‌های تولید برای تطبیق با تقاضای سریع‌التحول باتری‌های خودروهای برقی است. بدون انضباط در عرضه از سوی بزرگ‌ترین تولیدکننده نیکل جهان، بازیابی پایدار قیمت نیکل همچنان دست‌نیافتنی خواهد بود.